شعر «راز زندگی» و معنی شعر:

درس چهاردهم

راز زندگی

• نوع قالب شعری: شعر آزاد نیمایی
• شاعر: قیصر امین پور

غنچه با دل گرفته، گفت:

«زندگی

لب زخنده بستن است

گوشه ای درون خود، نشستن است»

غنچه با غم و اندوه گفت: زندگی یعنی اینکه غمگین باشیم و درگوش های از غم و تنهایی به سر ببریم.

نکات دستوری و آرایه ادبی:

غنچه گفت ß   جان بخشی به اشیا

دل گرفته ß   کنایه از غم و ناراحتی

لب زخنده بستن ß   کنایه از شادی نکردن و غمگین بودن

غنچه ß   نماد دلتنگی است

غنچه ß   استعاره از آدم های بی تجربه

درون خود نشستن ß   کنایه از منزوی بودن

گل به خنده گفت:

«زندگی، شکفتن است

با زبان سبز، راز گفتن است»

گل با لبخند گفت: زندگی یعنی اینکه شکوفا و شاداب باشیم و با طراوت و شادی، رازهای زیبای زندگی را بازگو بکنیم.

نکات دستوری و آرایه ادبی:

گُل به خنده گفت ß   تشخیص (جان بخشی به اشیا)

گُل ß   استعاره از آدم های باتجربه

زبانِ سبز راز گفتن ß   کنایه از بازگو کردن راز زندگی با شادابی و طراوت

گل، غنچه، شکفتن، سبز ß   تناسب (مراعات نظیر)

گفت و گوی غنچه و گل از درون باغچه

باز هم به گوش می رسد

تو، چه فکر می کنی؟

راستی کدامیک درست گفته اند؟

حرف های (مُناظره) غنچه و گل از داخل باغچه، هنوز شنیده می شود. به نظر تو کدام یک از این دو، درست گفته اند؟

نکات دستوری و آرایه ادبی:

به گوش رسیدن ß   کنایه از شنیده شدن

من که فکر می کنم

گل به راز زندگی اشاره کرده است

هرچه باشد، او گل است

گل، یکی دو پیرهن

بیشتر ز غنچه پاره کرده است.

به نظر من، گل راز زندگی را درست بیان کرده است؛ چون که گل تجربه ی بیشتری نسبت به غنچه دارد و زندگی را بهتر درک کرده است.

نکات دستوری و آرایه ادبی:

پیرهن پاره کردن ß   کنایه از تجربه داشتن

یکی دو پیرهن بیشتر پاره کرده ß   ضرب المثل (آرایه ی ارسال المثل)

پیام درس:

در این درس مُناظره ای بین گل و غنچه به زبان جان بخشی به اشیا شکل گرفته است. زندگی همیشه گرفتاری و غم نیست بلکه در سراسر زندگی دلخوشی ها، شادابی ها و زیبایی هایی وجود دارد که انسان ها باید با اشتیاق به آن برسند.

قیصر امین پور  (1338 – 1386 هـ.ش):

از شاعران برجسته ی انقلاب اسلامی بود. مجموعه شعرهای «به قول پرستو»، «کوچه ی آفتاب»، «تنفّس صبح» و «آینه های ناگهانی» از آثار اوست. او در سال 1368 موفّق به کسب جایزه ی نیما یوشیج موسوم به «مرغ آمین» بلورین شد.